Tłuszcze trans w codziennej diecie- wiesz co jesz ?

Tłuszcze trans- czy wiesz co jesz ?:)

Znaczna większość kwasów tłuszczowych występujących w naturze to nienasycone kwasy tłuszczowe mają wiązania podwójne w konﬁguracji cis. W niektórych nienasyconych kwasach tłuszczowych wiązanie podwójne jest w konﬁguracji trans, przez co kwasy zawierające przynajmniej jedno takie wiązanie nazywane są tłuszczami trans.

Czy są niebezpieczne ?

Gdzie występują?

Naturalnym źródłem kwasów tłuszczowych trans jest mleko i mięso przeżuwaczy. Izomery trans nienasyconych kwasów tłuszczowych powstają w żołądku (żwaczu), gdzie pod wpływem obecnych w nim bakterii. Tutaj występują naturalnie. W największej ilości produkowany jest kwas wakcenowy oraz kwasy CLA. Występują one w tłuszczu zwierzęcym, czyli obecne są w takich produktach spożywczych jak tłuste mleko, masło czy mięso. Mleko i pochodne to ich naturalne źródło.

W procesie obróbki powstają również w częściowo utwardzonych tłuszczach w czasie przemysłowego uwodornienia czy utwardzania olejów roślinnych. Oleje te są wykorzystywane do zmiany konsystencji z płynnej w stała (produkcja margaryn twardych). Używane również do produkcji innych tłuszczów piekarniczych i frytur.

Używane są głównie w piekarnictwie, ciastkarstwie, w produkcji garmażeryjnej. Są tutaj bardzo korzystne, ponieważ są odporne na wysoką temperaturę. Izomery powstają także w czasie długotrwałego smażenia w wysokiej temperaturze.

Głównie źródła w diecie:

słabe jakości tłuszcze do wyrobów piekarniczych
– niektóre wyroby cukiernicze i słodycze jak: ciastka, herbatniki, wafelki, krakersy, przekąski czekoladowe, paluszki
– produkty, do produkcji których użyto częściowo utwardzanych olejów roślinnych
– fast-foody
– wyroby cukiernicze długo mrożone
– twarde margaryny
– czekolada mleczna i cukierki czekoladowe, produkty panierowane,
– sery topione i kanapkowe, zupki błyskawiczne

Jakie jest ich znaczenie w diecie.

Izomery trans to czyste zło produkcji żywności. Badania naukowe dowiodły, że niezależnie od ich źródła pochodzenia – naturalne czy przemysłowe – ich nadmiar jest niekorzystny dla zdrowia.

Wskazane jest stanowcze ograniczenie ich spożycia ze względu na powikłania, jakie mogą nieść.

Na co mają wpływ ?

– Są niebezpieczne dla układu sercowo naczyniowego

Zwiększają ryzyko rozwoju miażdżycy, czyli choroby prowadzącej m.in. do zawałów serca i udarów mózgu.

Udowodniono, że tłuszcze trans podwyższają stężenie tzw. złego cholesterolu (LDL) we krwi, jednocześnie obniżając poziom “dobrego” cholesterolu (HDL) a tym samym zwiększają ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną serca.

– Zaburzają funkcjonowanie układu oddechowego

– Zaburzają funkcjonowanie wielu narządów

– Wpływają negatywnie na prace całego organizmu

– Trans-kwasy tłuszczowe dostarczane w diecie mogą sprzyjać wzrostowi masy ciała i tkanki tłuszczowej, przede wszystkim trzewnej (wewnątrzbrzusznej)

– Wpływają na ekspresję genów, zwiększają ryzyko rozwoju chorób alergicznych, cukrzycy, a nawet depresji.

Przyczyniają się do powstawania przewlekłego stanu zapalnego o niskim natężeniu, który sprzyja różnego rodzaju chorobom, w tym także nowotworom.

Dzienna dawka

Jeśli stosujesz zdrową i pełną wszystkich grup produktów dietę, gdy spożywasz produkty, w których tłuszcze trans występują naturalnie to jest wręcz niemożliwe, by zjeść ich dużą ilość. Przyjmuje się, że im mniej tłuszczy trans tym lepiej, a ich spożycie nie powinno przekraczać 1% spożywanej w ciągu dnia energii (kcal).

Jak je ograniczać?

Statystycznie w polskiej diecie spożycie kwasów tłuszczowych typu trans z naturalnych źródeł nie przekracza 2 g/dobę, co wynosi poniżej 1% wartości energetycznej diety.

Jednak jeśli nasza dieta często zawiera wyroby cukiernicze, słodycze lub często sięgamy po produty typu fast-food to można przesadzać z dziennym spożyciem kwasów tłuszczowych typu trans. Do produkcji tych wyrobów używa się częściowo uwodornionych olejów roślinnych oraz częściowo uwodornionych margaryn do smarowania pieczywa. Wówczas ilość kwasów typu trans może przekraczać zalecana ilość i skutkować zaburzeniem profilu lipidowego a w konsekwencji chorobami serca.

Ze względów zdrowotnych spożycie izomerów trans kwasów tłuszczowych powinno być tak niskie jak jest to możliwe.

Warto też zastanowić się nad produktami, które sami używamy do domowych wyrobów cukierniczych. Przykładowo margaryny miękkie- pudełkowe zawierają około 0,01 g tłuszczów trans w porcji (0,01/10 gramów), natomiast margaryny twarde, w kostce zawierają już około 0.15 g tłuszczów trans w porcji (0,15.10 gram) co stanowi istotną różnicę. Produkcja margaryn do pieczywa odbywa się obecnie głównie przez estryfikacje, co pozwala zmniejszyć ilość kwasów tłuszczowych trans do mniej niż 1%.

Kolejny raz można powiedzieć – warto czytać etykiety i przeglądać się temu co jemy.